De Adviesraad voor Diversiteit en Integratie en StadForum kregen de opdracht om het Amsterdams college van B en W op inspirerende en uitdagende manier over de volgende vraagstukken te adviseren:
- Is er in Amsterdam sprake van sociaal-economische en/of sociaal culturele tweedeling?
- Is die mogelijke tweedeling ruimtelijk zichtbaar in de stad?
- Kan bij een mogelijke tweedeling worden aangegeven of de effecten positief of negatief zijn?
- Kan worden aangegeven welke rol de overheid hierin kan spelen en hoe de eigen kracht van burgers hierbij kan worden gebruikt?
Op basis van literatuur, uitkomsten van expertforums en interviews met deskundigen zijn wij tot onderstaande concrete aanbevelingen gekomen.
- Er zijn verschillen in Amsterdam - soms groot en ongewenst. Maar het valt niet met cijfers hard te maken dat substantiële groepen Amsterdammers of substantiële delen van de stad structureel afgescheiden zijn van de rest van de stad.
- We kunnen daarom niet spreken van een tweedeling. Niet op sociaal economisch vlak en ook niet op sociaal cultureel terrein.
- Dat neemt niet weg dat er risico’s en onwelkome trends zijn die de stad bedreigen. Andersom zijn er genoeg kansen en mogelijkheden die we als stad moet grijpen.
- Vermijd het gebruik van termen als tweedeling, segregatie, de ring en gedeelde stad. Deze termen hebben een politieke geladenheid. Gebruik ervan kan een averechts effect hebben.
- Maak keuzes, ook om dingen niet te doen. Maak die keuzes op basis van beleidsdoelstellingen en niet op basis van emotionele overwegingen of argumenten.
- Verdedig gewenst of noodzakelijk beleid voor armoedebestrijding, arbeidsmarkt, onderwijs of op welk terrein dan ook, met zakelijke en weloverwogen argumenten.
- Maak van verschillen in dagelijks leven, sociaal culturele beleving, consumptiepatronen of interesses geen probleem.
- Zorg dat de economische dynamiek en sociale mobiliteit zo groot mogelijk zijn en blijven.
- Wees flexibel. Trends en ontwikkelingen uit het verleden, goed of slecht, kunnen niet zonder meer doorgetrokken worden naar het hier en nu.
Op een aantal terreinen zien wij risico’s en trends waar Amsterdam rekening mee zou moeten houden:
- Is de woningmarkt voor alle groepen in de Amsterdamse samenleving even toegankelijk? Daar kun je over van mening verschillen.
- Woningmobiliteit binnen de wijken is belangrijker dan mobiliteit van buiten de stad naar de stad toe.
- Probeer niet geforceerd te mengen. Denk over vormen van menging die geen inherente belangentegenstellingen veroorzaken (tussen huurders en eigenaars bijvoorbeeld).
- Het openbaar vervoer houdt Amsterdam in al zijn gevarieerdheid bij elkaar.
- Onderwijs blijft de belangrijkste motor van sociale mobiliteit.
- Professionaliseer de voorschool verder en probeer het agressiever in de markt te zetten bij de doelgroep.
- Houd je actief bezig met het inschrijvingsproces voor lagere scholen. Bevorder het mengen van kansrijke en kansarme leerlingen als die kansen zich voordoen.
- Investeer in onderwijs op alle niveaus, inclusief persoonlijke begeleiding in diverse stadia. Investeringen in onderwijs hebben een enorm lange termijn rendement.
- Houdt, in afwachting van economisch herstel, zoveel mogelijk werkzoekenden actief in toeleiding naar het arbeidsproces.
- Aarzel als overheid niet om hiertoe zelf banen te creëren of subsidies op te zetten.
- Voer een actief anti-discriminatiebeleid op de arbeidsmarkt.
- Maak in de gezondheidszorg nog meer gebruik van preventieve zorg.
- Moedig burgers aan om te participeren in de samenleving. Maak het aantrekkelijk om mee te doen.
- Onderzoek waarom de politieke interesse en parallel daarmee politieke participatie teruglopen.
- Op alle beleidsterreinen: maak keuzes. Niet alles kan en niet alles past overal.